سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
پریسا خواجوی؛ فرشاد نعمتی
چکیده
پیشرفت‌های فنّاوری سنجش‌ازدور آن را به جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی در پایش، شناسایی و تحلیل لکه‌های نفتی تبدیل کرده است. سنسورهای SAR معمولاً برای تشخیص لکه‌های نفتی استفاده می‌شوند، اما استفاده از تصاویر آن‌ها به دلیل هزینه‌های بالا، عرض برداشت کم و تفکیک زمانی ضعیف محدود است. سنجنده MODIS قرارگرفته بر روی سکوهای ترا و اکوا ...
بیشتر
پیشرفت‌های فنّاوری سنجش‌ازدور آن را به جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی در پایش، شناسایی و تحلیل لکه‌های نفتی تبدیل کرده است. سنسورهای SAR معمولاً برای تشخیص لکه‌های نفتی استفاده می‌شوند، اما استفاده از تصاویر آن‌ها به دلیل هزینه‌های بالا، عرض برداشت کم و تفکیک زمانی ضعیف محدود است. سنجنده MODIS قرارگرفته بر روی سکوهای ترا و اکوا در هرروز دو بار از هر نقطه از سطح کره زمین تصویر برداشت می‌کنند و تصاویر آن در قدرت تفکیک 250، 500 و 1000 متری هستند که منبع رایگان و ارزشمندی جهت آشکارسازی لکه‌های نفتی هستند. در این پژوهش به‌منظور آشکارسازی لکه‌های نفتی طی سه رخداد نشت نفت در سال‌های 2007، 2015 و 2016 اقدام به آشکارسازی لکه‌های نفتی با استفاده از تصاویر سطح یک MODIS شد. در مرحله پیش پردازش تصاویر MODIS به بازتاب بالای اتمسفر تبدیل شدند، به‌منظور آشکارسازی لکه‌های نفتی، از شاخص آشکارسازی لکه‌های نفتی استفاده شد و به برای بررسی اثر لکه‌های نفتی بر غلظت کلروفیل آب و فیتوپلانکتون‌ها، جلبک‌های شناور، رنگ آب، کدورت آبی و دمای سطح آب به ترتیب از شاخص‌ها و الگوریتم‌های OC3، CMI، FAI و SABI، NDVI، TWI و SST4 استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که لکه‌های نفتی در خروجی شاخص OSI منطبق بر پیکسل‌های با بالاترین DN ها در تصویر مربوط به هرسال است، همچنین لکه‌های نفتی باعث کاهش غلظت کلروفیل، جلبک‌های شناور، رنگ آب و دمای سطح آب و افزایش کدورت آبی می‌شوند که در تصاویر خروجی مربوط به همه شاخص‌ها و الگوریتم‌ها لکه‌های نفتی منطبق بر پیکسل‌های با حداقل ارزش DN ها است. در بین تمامی روش‌های مورداستفاده تنها شاخص CMI مربوط به فیتوپلانکتون‌ها تغییرات محسوسی در محدوده لکه‌های نفتی نشان نمی‌دهد؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود جهت آشکارسازی لکه‌های نفتی از روش‌ها و شاخص‌های مورداستفاده در این پژوهش استفاده گردد.
